ေသြးေၾကာႀကီးမ်ားေယာင္ျခင္း ( Giant cell arteritis )

• ေသြးေၾကာႀကီးမ်ားေယာင္ျခင္း ( Giant cell arteritis )
• <<<<<<<<<<<<<<>>>>>>>>>>>>>>>
• 
  
• ေသြးေၾကာႀကီးမ်ားေယာင္ျခင္း ဆိုသည္မွာ ဦးေခါင္းမွေသြးလႊတ္ေၾကာႀကီးမ်ား၊အထူးသျဖင့္နားထင္ရွိေသြးလႊတ္ေၾကာႀကီးမ်ားေယာင္ျခင္းျဖစ္သည္။
• 
  
• ျဖစ္ပြားရေသာ အေၾကာင္းရင္းမ်ား
• ********************************
• အေၾကာင္းရင္းမွာတိတိက်က် မရွိေသးေသာ္လည္း ေလ့လာေတြ႕ရွိခ်က္မ်ားအရ မ်ိဳးရိုးဗီစ ျပသာနာႏွင့္ ဆက္စပ္မႈရွိနိုင္သည္။
• Giant cell arteritis သည္ ေသြးေၾကာႀကီးမ်ား၏နံရံမ်ားေယာင္ျခင္းမွ ခႏၲာကိုယ္တစ္ခုလုံးရွိကလပ္စည္းမ်ားသို႔ ေသြးအေရာက္နည္းလာကာ လိုအပ္ေသာ ေအာက္ဆီဂ်င္ ႏွင့္ အာဟာရမ်ားမရသည္အထိျဖစ္လာနိုင္သည္။မ်ားေသာအားျဖင့္ အ႐ြယ္အစားႀကီးမားေသာ ေသြးေၾကာႀကီးမ်ားျဖစ္ပြားေလ့ရွိသည္။အျဖစ္မ်ားဆုံးမွာ နားထင္တစ္ဝိုက္သို႔ ေသြးေထာက္ပံ့ေပးေသာေသြးေၾကာတစ္ခုတြင္ပိုမိုျဖစ္ပြားေလ့ရွိသည္။ထို႔ေၾကာင့္ နား၏ေရွ႕ဘက္မွ ဦးေရျပားထိနာက်င္ေလ့ရွိသည္။
• 
  
• ျဖစ္နိုင္ေခ်မ်ားသူမ်ား
• •••••••••••••••••••••••
• ပိုမိုျဖစ္ပြားနိုင္သူမ်ားမွာ -
• 
  
• (၁) အသက္အ႐ြယ္အရ အသက္ ရ၀ ႏွင့္ ၈၀ ၾကားတြင္ အျဖစ္မ်ားသည္
• 
  
• (၂) အမ်ိဳးသမီးမ်ားသည္ အမ်ိဳးသားမ်ားထက္ ၂ဆ ပိုမိုျဖစ္ပြားနိုင္သည္
• 
  
• (၃) မ်ိဳးရိုးတြင္ Giant cell arteritis ေရာဂါရွိသူမ်ား
• 
  
• (၄) ဥေရာပေျမာက္ပိုင္း နိုင္ငံမ်ားရွိ လူျဖဴမ်ားတြင္ အျဖစ္မ်ားသည္
• 
  
• (၅) Polymyalgia rheumatica ေရာဂါရွိပါကလည္း ေသြးေၾကာႀကီးမ်ားေယာင္ျခင္းကို   ပိုမိုျဖစ္ပြားနိုင္သည္
• 
  
• လကၡဏာမ်ား
• ^^^^^^^^^^^
• - အျဖစ္မ်ားဆုံးေရာဂါလကၡဏာမွာ ေခါင္းကိုက္ျခင္းျဖစ္သည္။မ်ားေသာအားျဖင့္ ေခါင္းႏွစ္ျခမ္းစလုံးျဖစ္တတ္သည္။
• 
  
• - အျခားေရာဂါလကၡဏာမ်ားမွာ -
• 
  
•           -အျမင္ေဝဝါးလာျခင္း(မ်က္စိတစ္ဖက္တည္းျဖစ္ေလ့ရွိၿပီး ေရာဂါဆိုးလာပါက ၂ဖက္လုံးျဖစ္လာနိုင္သည္)
• 
  
•           - ႐ုတ္တရက္အျမင္ကြယ္သြားျခင္း
• 
  
•           - ဦးေရျပားနာက်င္ျခင္း(အထူးသျဖင့္ ေခါင္းၿဖီးခ်ိန္တြင္)
• 
  
•           - ေမးရိုးကိုက္ျခင္း
• 
  
•           - ကိုယ္ပူျခင္း
• 
  
•           - ႏႈန္းခ်ိျခင္း
• 
  
•           - သိသိသာသာ ပိန္သြားျခင္း
• 
  
• ဆရာဝန္ႏွင့္ သြားေရာက္ျပသသင့္ေသာ အခ်က္မ်ား
• ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
• - မ်က္စိေဝဝါးလာလွ်င္
• 
  
• - ေခါင္းခဏခဏ ကိုက္ျခင္း
• 
  
• စစ္ေဆးမႈမ်ား
• ^^^^^^^^^^^^
• - ဆရာဝန္မွ ခံစားေနရေသာ ေရာဂါလကၡဏာေမးျမန္းျခင္းျဖင့္ ေရာဂါကို အၾကမ္းဖ်င္းသိရွိနိုင္ပါသည္။ 
• 
  
• - Physical examination - ဆရာဝန္ႏွင့္ေရာဂါလကၡဏာမ်ားစစ္ေဆးျခင္း
• 
  
• - Blood tests - ေသြးစစ္ေဆးျခင္း
• 
  
• - Biosy - အသားစယူၿပီး စစ္ေဆးျခင္း
• 
  
• - Magnetic resonance angiography ( MRA ) - သံလိုက္ဓာတ္မွန္ျဖင့္ ေသြးေၾကာမ်ား စစ္ေဆးျခင္း
• 
  
• - Doppler ultrasound - အသံလွိုင္းဓာတ္မွန္ျဖင့္ ေသြးေၾကာမ်ား စစ္ေဆးျခင္း
• 
  
• - Positron emission tomography  (PET) - ေရဒီယိုသတၱိႂကြစက္ျဖင့္ ေသြးေၾကာမ်ား စစ္ေဆးျခင္း
• 
  
• ကုသျခင္း
• ^^^^^^^^^^
• ဆရာဝန္၏ ၫႊန္ၾကားခ်က္အတိုင္း ေသာက္ေဆးျဖင့္ ကုသနိုင္ပါသည္။
• 
  
• အိမ္တြင္းကုသနည္းမ်ားအေနျဖင့္
• 
  
• - က်န္းမာေရးအတြက္ သင့္တင့္ေလွ်ာက္ပတ္ေသာ အစားအစာမ်ားစားျခင္း
• 
  
• - ကိုယ္လက္ေလ့က်င့္ခန္း ပုံမွန္ျပဳလုပ္ျခင္း
• 
  
• - က်န္းမာေရးစစ္ေဆးမႈ ပုံမွန္ျပဳလုပ္ျခင္း
• 
  
• - ဆရာဝန္၏ ၫႊန္ၾကားခ်က္ျဖင့္ aspirn ေဆး ေသာက္ေပးျခင္း
• 
  
• ကာကြယ္ျခင္း
• ^^^^^^^^^^^^
• - အထက္ပါ အိမ္တြင္းကုသနည္းမ်ားကို ပုံမွန္ျပဳလုပ္ေပးျခင္းျဖင့္ ကာကြယ္နိုင္သည္။
• 
  
• ေနာက္ဆက္တြဲ ျပသာနာမ်ား
• """"""""""""""""""""""""""""
• အခ်ိန္မွီ မကုသပါက 
• 
  
• - Permanent blindness - အျမင္အာ႐ုံလုံးဝဆုံးရႈံးျခင္း 
• 
  
• - Aortic aneurysm - ခႏၲာကိုယ္တစ္ခုလုံးသို႔ေသြးပို႔ေဆာင္ေပးေသာ ေသြးေၾကာမႀကီးေဖာင္းျခင္း(ေပါက္သြားပါက အသက္ေသဆုံးသည္အထိ ျဖစ္နိုင္သည္)
• 
  
• - Stroke - ေလျဖတ္ျခင္း( အျဖစ္နည္းသည္ )
• 
  
• Credit -  Yadanar
• 
  
• Ref: Mayo Clinic